SAĞLIK VE HASTALIK ARASINDAKİ İNCE ÇİZGİ

“Halk içinde mûteber bir nesne yok devlet gibi,

Olmaya devlet cihânda bir nefes sıhhât gibi”

Osmanlı padişahı Kanuni Sultan Süleyman, kendisini ziyaret eden yabancı doktorları kabulünde bu sözü söylemiş. Sağlığın önemine dair günümüze kadar ulaşmış en özlü sözlerden biri olan bu söze ilişkin siz neler düşünüyorsunuz? Sağlıklı olmayı hepimiz isteriz ama hastalıkların temel nedeni nedir? Gerçek sağlığa erişebilmek için nasıl bir ruh haline sahip olmalıyız? Stres, hastalıkların asli nedeni midir? Yoksa stres, mutluluk için gerekli midir? Bu yazımızda sizlerle birlikte bu sorulara cevap arayacağız.

Stres Her Zaman Kötü müdür?

Strese ilişkin pek çok şey duymuşsunuzdur. Günümüz insanı her türlü probleminin baş suçlusu olarak stresi görüyor. Belki de böyle düşünmeye koşullandırıldığı için. Ancak, daha önceki yazılarımı okuyanlar bilirler, birçok kez belirttiğim üzere stres her zaman kötü bir şey değildir.

Stresin farklı şekilleri vardır. Değerlerimizle hizada yaşamadığımızda, zihnimizdeki koşullanmalar çok fazla olduğunda stres yoğunluğumuz artar. -meli/-malı ile biten koşullu cümleler kurmanın, kalbimize göre değil de toplumun kalıplarına göre yaşamanın yol açtığı stres, sistemimizde rahatsızlık yaratır. Ve bu rahatsızlık da bir hastalık olarak ortaya çıkar. Yaşadığımız tüm hastalıklar işte bu stresin bedenimizdeki yansımasıdır.

Hastalıkların Temel Kaynağı Nedir?

Hastalıklar stres kaynaklıdır ama stresi oluşturan nedenlerin ne olduğunu da iyi irdelemek gerekir. Hastalıklar, dünyayla ilgili gerçekdışı beklentilerimiz ve fantezilerimiz olduğunda ortaya çıkar. Bunun kaynağı ikiye bölünmüş bilinçtir.

“İkiye bölünmüş bilinç nasıl oluşur?” dediğinizi duyar gibiyim. Bu bilinç hali, başkalarının, çoğunlukla de kendimizden üstün gördüğümüz otorite figürlerinin değer ve doğrularını, kendi değer ve doğrularımızın önüne koyduğumuzda oluşur. Zihnimizdeki meli/-malı kalıpları da işte bu şekilde ortaya çıkar.

İnsan, kendisinden daha değerli ve daha yüksek seviyede olduğunu zannettiği kişilerin doğrularını ve değerlerini benimser. Bu ise ancak çarpık bir bilinç yapısında olduğumuzda ve ego bilincine düştüğümüzde ortaya çıkabilir.

Dengeli Bilinç, Şifa Getirir

Bu nedenle de hakiki şifa, ancak bilincin dengelenmesiyle olabilir. Bilinç, denge noktasına varmadıkça hastalıklar iyileşmez, insan şifa bulmaz.

Karşımızdaki kişileri bizden ayrı olarak algıladığımızda, “biz” hakikatinden kopar, “ben” gerçekliğine düşeriz. Wellness (bedensel, ruhsal ve sosyal iyilik hali), we yani biz diye başlar. Illness (hastalık), ise I, yani ben ile başlar.

Değerlerinizi ve hayat amacınızı bilmek, insani özelliklere yüklediğiniz anlamlardan özgürleşmek dengede kalabilen ve hakikati görebilen bir bilince sahip olmayı sağlar. Bu da sonsuz şifanın ve huzurun kapılarının açılması demektir.

Stres Bazen Gereklidir

İnsanoğlu değerleriyle hizada olduğunda, örneğin hayat amacını gerçekleştirirken veya net bir vizyonla ilerlerken hissettiği stres, onu huzursuz veya hasta etmez. Bu durumlarda yaşanan stres, sağlıklı bir strestir. Değerlerimizle hizada deneyimler ve severek yaptığımız işlerin yarattığı stresten etkilenmez, hastalanmayız. Bir Olimpiyat sporcusu, kendisine belirlediği pozitif hedef sebebiyle, herkesten çok antrenman yapabilir. Bu antrenmanlar esnasında bedenini bin bir türlü strese sokabilir. Bir aktörün rolü için aşırı kilo alması veya vermesi de sağlıklı bir stres kaynağına örnek gösterilebilir.

Oysa kendi bilincini, başkalarının düşünceleri ve doğruları ile koşullamış biri, kendini bazı şeyleri yapmaya mecbur bıraktığı için aşırı stres yüklenir. Ve bu stres onu ciddi şekilde hasta edebilir.

Sağlık ve Hastalık Arasındaki İnce Çizgi

Stres ve sağlığa ilişkin son sözlerimi söyleyeyim artık. Stres, yaşamın kaçınılmaz bir parçasıdır. Yaşadığımız stres, varlığımızla ve değerlerimizle hizada olan, sevdiğimiz şeyleri yaparak deneyimlediğimiz bir stres ise kazançlıyız demektir. Ancak, değerlerimizle hizada olmayan, sırf koşullandığımız bilinç hali sebebiyle yaptığımız şeylerden kaynaklanan stres ise ciddi sorunlara yol açar. Sağlık ve hastalık arasındaki ince çizgi de işte bu ayrımda yatar.

Evet, değerli okurlarım, Kanuni’nin dediği gibi, bu dünyada bir nefes sıhhat kadar değerli bir şey yok. Sağlığı bozan stres halinin nedeni yine bizim yaptığımız hatalar. Değerlerimize sahip çıkıp, değerlerimizle hizaya gelmeyi öğrenerek sağlığımız için bir adım atmaya başlayalım mı artık?

 Sağlıcakla kalın…