Toksik İlişkiler
Toksik ilişkilere bakmadan önce bunun ne demek olduğunu anlamak önemlidir. Bir ilişkinin toksik hâle gelmesi, yani iki kişinin birbirinin huzurunu bozacak şekilde didişmesi demek, birbirlerine nasıl hizmet ettiklerini görmemeleri anlamına gelir. Toksik ilişkilerin temelinde, ilişkide olduğumuz kişiyi sadece zararlı ve kötü olarak algıladığımız, onun bize nasıl destek olduğunu göremediğimiz çarpık bir bilinç yatar. Karşı tarafın bizim değerlerimize nasıl hizmet ettiğini göremediğimizde veya o kişiden kendi değerlerimizle hizada yaşamasını istediğimizde kendimizi toksik bir ilişki içinde buluruz. Kendi değerlerimizin farkında değilsek partnerimizin değerlerinin de farkında olamayız.
Karşımızdaki kişinin değerlerinin farkında değilsek, kendi değerlerimizi daha doğru sanma eğiliminde oluruz. Ve karşımızdaki kişinin bizim değerlerimize uygun yaşamasını bekleriz.
Bir insanın kendi değerlerini ve partnerinin değerlerini anlaması, ondan kendi değerlerine uygun yaşamasını beklememesi, her insanın kendi değerlerinin olduğunu ve her insanın kendi değer hiyerarşisine uygun yaşadığını anlayabilmesi bir ilişkinin anahtarıdır. Huzurlu ve dingin bir ilişki deneyimlemek için hem kendi değerlerimize sahip çıkmamız ve kendimizi gerçekleştirmemiz hem de karşımızdaki kişinin değerlerine saygılı olmamız ve bunları değiştirmeye çalışmamamız gerekir.
Peki, toksik bir ilişki içinde olduğunuz insanla ilişkinizin daha huzurlu olabilmesi için neler yapabilirsiniz? Öncelikle, bu kişinin sizi rahatsız eden özelliklerinin tamamını yazmalısınız. Sizi en çok tetikleyen davranışların listesini yaptıktan sonra bunların her birinin faydalarına bakmalısınız. Her bir özelliğin en az yirmi faydasını yazdığınızda bu kişinin size nasıl fayda sağladığını görüp onunla daha huzurlu bir ilişki yaşayabilirsiniz.
İlişkilerdeki sürtüşmenin en önemli sebeplerinden biri, başka birinin bizim değerlerimize uygun yaşamasını beklemek ve onu değiştirmeye çalışmaktır. Biz karşımızdaki kişiyi olduğu gibi kabul ettiğimizde, onu değiştirmeye çalışmadığımızda, onun kendi değerleriyle yaşamaya hakkı olduğunu anladığımızda ilişkilerimizi daha huzurlu bir şekilde yürütebiliriz.
Karşınızdaki kişinin tetiklendiğiniz ve beğenmediğiniz özelliklerini listeleyip bunların faydalarına bakarken, kendinize şu soruları sorun:
Ben bu özelliklerden nasıl faydalanıyorum?
Bu özellikler bana ne öğretiyor?
Beni nasıl güçlendiriyor?
Sosyal çevreme nasıl destek oluyor?
Kariyerime nasıl destek oluyor?
Bir özelliğin bizi tetiklemesi, o özelliğin bizde de olduğunu görmediğimizi gösterir. Bunu da düşünmeye başlayın. Karşınızdaki kişide olan hangi özelliklerin sizde olmadığını zannediyorsunuz? Aynı özelliği ne zaman, nerelerde sergilediğinizi düşünün. Bunların da bir listesini yapın. Karşınızdaki kişinin hangi özelliğinden veya davranışından tetikleniyorsanız aynısını sizin de en az onun kadar yaptığınızı anlayana kadar bilincinizle çalışmaya devam edin.
Son olarak da şunu düşünün. Bu kişi rahatsız olduğunuz özelliğin tam tersini sergiliyor olsaydı, bunun size zararları ne olurdu? Neyi öğrenemezdiniz? Neyi göremezdiniz? Eğer bu kişi tam da sizin istediğiniz gibi bir kişi olsaydı değerlerinize nasıl zararı olurdu? Hepsini listeleyin. Karşınızdaki kişinin sergilediği bu özelliklerin ne kadar mükemmel ve olması gerektiği gibi olduğunu görene kadar yazmaya devam edin.
Eğitimlerimde sıkça söylediğim üzere, sevemediğimiz her şey, şükran duyamadığımız her şey sürekli tekrarlanır. Sevmeyi öğrenene kadar hayatımızda ve ilişkilerimizde zorlanmaya devam edeceğiz.
